Các trò chơi bài rất đa dạng, với các quy tắc và cách chơi khác nhau. Tuy nhiên, nhiều trò chơi bài đều tuân theo một số quy tắc và nguyên tắc cơ bản. Dưới đây là tóm tắt một số quy tắc cơ bản của trò chơi bài, áp dụng cho hầu hết các trò chơi bài truyền thống.
Trước tiên, thành phần cơ bản của bộ bài bao gồm một bộ bài tiêu chuẩn 52 lá, thường được chia thành bốn chất: cơ, rô, chuồn và bích. Mỗi chất có 13 lá, lần lượt là A (Át), 2 đến 10, J (Bồi), Q (Hậu) và K (Vua). Trong một số trò chơi, có thể có thêm lá bài joker, làm cho số lượng bài tăng lên 54 lá.
Trước khi bắt đầu trò chơi, người chơi thường cần phải xáo bài. Mục đích của việc xáo bài là để làm ngẫu nhiên các lá bài, đảm bảo tính công bằng của trò chơi. Sau khi xáo bài xong, người chơi sẽ phát bài theo quy tắc khác nhau của từng trò chơi. Cách phát bài và số lượng bài có thể khác nhau tùy theo trò chơi, có trò phát cho mỗi người chơi vài lá, có trò thì chia cả bộ bài cho người chơi.
Trong hầu hết các trò chơi bài, mục tiêu của người chơi là kết hợp các lá bài theo quy tắc cụ thể để giành chiến thắng. Các kiểu kết hợp bài thường bao gồm bài lẻ, đôi, ba, sảnh, cùng chất, tứ quý, và sảnh đồng chất. Các trò chơi khác nhau có yêu cầu khác nhau về kiểu bài, có trò có thể chỉ dựa vào việc so điểm, có trò yêu cầu các kiểu bài cụ thể.
Trong quá trình chơi, người chơi cần đánh bài dựa trên các lá bài trong tay. Cách đánh bài có thể là đánh một lá bài đơn, đánh một nhóm bài hoặc theo quy tắc của trò chơi để tố, theo hoặc bỏ bài. Trong một số trò chơi, thứ tự và chiến lược đánh bài rất quan trọng, người chơi cần linh hoạt ứng phó với các lá bài của những người chơi khác.
Ngoài các quy tắc đánh bài cơ bản, nhiều trò chơi bài còn có hệ thống tính điểm. Điểm số mà người chơi đạt được trong trò chơi thường phụ thuộc vào kiểu bài đã đánh, vòng thắng và hiệu suất của đối thủ. Điểm số cuối cùng sẽ quyết định ai là người chiến thắng.
Khi trò chơi kết thúc, thường sẽ tiến hành tổng kết, thống kê điểm số của từng người chơi và công bố người thắng cuộc. Một số trò chơi bài có thể tổ chức nhiều vòng thi đấu, người chơi có tổng điểm cao nhất cuối cùng sẽ giành chiến thắng.
Bằng cách hiểu những quy tắc cơ bản này, người chơi có thể tham gia trò chơi bài tốt hơn và tận hưởng niềm vui mà trò chơi mang lại. Trong thực tế, người chơi cũng cần chú ý đến quy tắc cụ thể của từng trò chơi để có thể ứng phó linh hoạt trong các trò chơi khác nhau. Trong thế giới trò chơi bài, chiến lược, tâm lý và may mắn thường là những yếu tố quyết định thắng thua.